Kayıtlar

RÖLELER

Resim
Röle: Küçük değerli bir akımın oluşturduğu elektromanyetik alan ile yüksek güçte veya akımda çalışan bir alıcıyı(yükü) çalıştırabilmek (anahtarlayabilmek) için bir ya da daha fazla anahtar grubunu kontrol eden (anahtarları açan ya da kapatan) elemana röle denir. Bu tanımdan ilerde bahsedilecek olan termik röleler hariç tutulmalıdır. Özetle küçük akım ve gerilimlerle daha büyük akım ve gerilimlerini kontrolünü sağlar. Röleler aynı zamanda farklı frekans ve dalga türlerinden de etkilenmeden anahtarlama yaparak çok farklı özellikteki elektrik ve elektronik devrelerin kontrolünü yapabilmektedir. Yarı iletken esasına dayalı olarak çalışan tristör ve triyakların imal edilmesinden sonra kullanım alanı daralan röleler yine de çok yüksek akım ve gerilim kontrolü gerektiren uygulamalarda halen kullanılmaktadır. Tristör ve triyaklara göre avantajı tek bir röle, içinde birden fazla anahtar veya kontağa sahip olabildiği için birden fazla yükü aynı anda açabilir veya kapatabilir hatta aynı anda ba
Yorum Gönder
Devamı

ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI

Resim
YARI İLETKEN ÇEŞİTLERİ 1-Endüstriyel elektronik devre elemanları a-Tristörler b-Triyaklar c-Diyaklar 2-Transistörler a-Ujt b-Fet c-Darlington 3-Diyodlar a-Kristal b-Led c-Zener 1-ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI A-TRİSTÖRLER Tristörler: Anot, Katot, Geyt adı verilen üç ayaklı, iç yapısında PNPN olarak dört yarı iletken tabakadan oluşmaktadır. Tristörler hem DC hem de AC akım ve gerilimlerde çalışır. Elektrik-elektronikte “Güç Kontrolü” işlemlerinde kullanılırlar. TRİSTÖRÜ TETİKLEME YÖNTEMLERİ -Geyt Kontrollü Tetikleme a-Ayrı Bir DC Üretecinden Tetikleme Akımı Sağlama b-Ana Besleme Kaynağından Tetikleme Akımı Sağlama -İzolasyon Trafosuyla Tetikleme -Optokuplör İle Tristörün Tetiklenmesi -Tristörün Anot–katot Arasına Yüksek Gerilim Uygulamak İle Tetikleme -Yüksek Sıcaklık İle Tetikleme Geyt Kontrollü Tetikleme a-Ayrı Bir DC Üretecinden Tetikleme Akımı Sağlama A anahtarı kapatılırsa, lamba çalışır mı, sorusuna da cevabınız hayır olacaktır. Çünkü geyt tetikleme akımı almamıştır. A A
Yorum Gönder
Devamı

DIACLAR

Resim
DIAC Diac bir tost biçiminde PNP yarı iletkenlerinden yapılır. P taraflarında birer bacağı vardır. Aşağıdaki şekilde bir diac ın iç yapısı ve sembolü görülmektedir. Diac´ın bacakları arasına negatif yada pozitif bir gerilim uyguladığımız zaman içindeki PN parçalarından biri ters diğeri ise doğru yönde bayaslanır. Ters bayaslanan PN parçasının üzerinden bir miktar sızıntı akımı akmaya başlar. Diac üzerindeki gerilimi arttırarak PN bağlantısının kırılma voltajın (breakdown) üzerine çıkartırsak, ters bayaslı PN bağlantı kırılma bölgesine geçer. Bu durumda Diac üzerinden geçen akım ani olarak yükselir ve Diac negatif direnç özelliği gösterir. Diac´ın bu durumda çalışmasına ON durumu adı verilir. Diac üzerindeki voltaj azaltıldığında yada breakdown voltajını altına inildiğinde Diac üzerinden geçen akım durur yani OFF durumuna geçer. Diac içindeki katkı atomları P ve N maddeler içinde eşit oranda olduğu için (hatırlarsanız PNP yapısına sahip BJT transistörlerde PNP maddeleri farklı yoğunlukt
Yorum Gönder
Devamı

TRIACLAR

Resim
TRIAC Thyristör ailesinden olan TRIAC özellikle AC güç kontrolü için yapılmış bir devre elemanıdır. Aşağıdaki şekilde bir TRIAC ın içi yapısı ve sembolü görülmektedir. Triac iç yapısına dikkat edilirse paralel bağlanmış iki SCR şeklindedir.Gerçekte de SCR ile AC güç kontrolü yapılmak istendiğinde iki SCR yi paralel bağlamak gereklidir. Kısaca aynı kılıf içinde iki SCR olarak düşünebiliriz. Bu yapı özelliğinden bir triac üzerinden geçen her iki yöndeki akımı kontrol edebilir. Aşağıdaki şekilde bir triac ın V-I karakterristiği görülmektedir. Şekle dikkat edilirse simetrik iki SCR karakteristiğidir. Devrenin akım iletmesi şu şekilde olmaktadır. Triacın A1(1 numaralı anod) ve A2 (2 numaralı anod) arasına bir AC akım uygulayalım. A1 pozitif, A2 negatif olduğu zamanlarda kapıya (gate) pozitif bir pals verildiğinde triacın A1 ucundan A2 ucuna doğru bir akım akacaktır. Uygulanan AC akım sıfır volt olduğunda triac kendiliğinden akım iletmeyi durduracak yani sönecektir. A2 pozitif A1 negatif old
Yorum Gönder
Devamı

TRİSTÖRLER

Resim
Tristör nedir Tristör, kontrollü yarı iletken bir anahtarlama elemanıdır. SCR olarak da bilinirler. SCR silikon kontrollü doğrıltucu anlamına gelmektedir. Özellikle güç elektroniği devrelerinde kullanılan tristörler çok hızlı açma ve kapama özelliğine sahiptirler. Son teknikle saniyede 25.000 defa açıp kapama yapan tristörler yapılmıştır. Dört katlı bir yarı iletkenden meydana gelen tristörler (P-N-P-N) kapı (gate) ucu ile iletken yapılabilmektedir. Doğru akımda çalışırlar. Yani tek yönlü akım geçirirler. Anot-Katot ve gate olmak üzere üç bağlantı ucu mevcuttur. Yüksek güçlü tristörlerde anot geniş bir taban üzerine tespit edilir. Bu tristörün hem kolay soğutulmasını hem de kolay monte edilmesini sağlar. Katot kalın bir kablo ile gate ucu ince bir bükülebilir kablo ile çıkartılmıştır.Tristörler bir kere iletken oldu mu (eğer besleme voltajı kesilmezse) devamlı iletken kalır. Bunun için özel metodlarla tristörleri yalıtkan duruma geçirmek gerekir. Bu davranışa iki durumu kararlı (bistab
Yorum Gönder
Devamı